De Hoge Gezondheidsraad heeft een nieuw advies uitgebracht over vaccinatie tegen dengue. Vaccinatie met Qdenga® wordt aanbevolen voor mensen vanaf zes jaar die langer dan vier weken in een risicoland verblijven of frequent naar dergelijke gebieden reizen, mits zij eerder dengue hebben gehad (bevestigd door voorgeschiedenis of laboratorium) en naar een voor dengue endemische regio gaan.Wat is dengue?
Dengue, ook bekend als knokkelkoorts, is een virale ziekte die vooral voorkomt in tropische en subtropische gebieden. De ziekte wordt verspreid door de beet van vrouwelijke Aedes-muggen, zoals de Aedes aegypti en Aedes albopictus. Dengue veroorzaakt griepachtige symptomen, variërend van mild tot ernstig. Het is belangrijk dat mensen die naar risicogebieden reizen of daar werken, zich bewust zijn van deze ziekte.
Huidige situatie in Europa
Hoewel dengue niet endemisch is in Europa, zijn er sinds 2010 sporadische uitbraken geweest in landen als Kroatië, Frankrijk, Italië, Portugal en Spanje. In 2023 werden er autochtone gevallen gemeld in Italië, Frankrijk en Spanje. Door beperkte testcapaciteit kan het werkelijke aantal infecties onderschat worden. Sterke gezondheidszorgsystemen en adequate klinische zorg zijn essentieel om ernstige gevolgen te beperken en verdere verspreiding te voorkomen.
Landen, gebieden of gebieden met eerdere of huidige lokale door muggen overgedragen transmissie van meer dan één door Aedes overgedragen virus (dengue, chikungunya en zika) op 30 april 2024 (bron: WHO).
Voorkomen van Dengue in België
Dengue komt vaak voor bij Belgische reizigers, maar ernstige gevallen zijn zeldzaam. Alle gemelde gevallen in België zijn tot nu toe geïmporteerd. De meeste infecties worden opgelopen door reizigers die langer dan vier weken in Zuidoost-Azië of Latijns-Amerika verblijven.
Aantal gemelde denguegevallen per jaar, België, 2002-2021 (bron: Nationaal Referentiecentrum voor dengue, ITM).Vaccinatie tegen dengue
Sinds maart 2023 is het vaccin Qdenga® op de Belgische markt beschikbaar. Dit vaccin vermindert de kans op een ernstig verloop van een dengue-infectie en mag worden toegediend aan kinderen vanaf zes jaar. Dengvaxia® is niet beschikbaar in België en wordt niet aanbevolen aan reizigers.
Wanneer raadt de Hoge Gezondheidsraad vaccinatie aan?
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarschuwt voor een toenemende dreiging van dengue in Europa. Het is volgens de experten essentieel dat de bewustwording over deze ziekte groeit, ook in België. Op grond hiervan adviseert de Hoge Gezondheidsraad (HGR) in advies nr. 9739 (aangepaste versie van 20 juni 2024) vaccinatie met Qdenga® voor mensen vanaf zes jaar die langer dan vier weken in een risicoland verblijven of frequent naar dergelijke gebieden reizen en voldoen aan beide onderstaande criteria:
- eerdere dengue-infectie (bevestigd door voorgeschiedenis of laboratorium),
- reizen naar een voor dengue endemische regio.
Het aanbevolen minimale interval tussen een dengue-infectie en het begin van de vaccinatie is zes maanden.
Kaart met overzicht risicogebieden Dengue (bron: healthmap.org).Wanneer raadt de Hoge Gezondheidsraad vaccinatie niet aan?
Vaccinatie wordt niet aanbevolen als niet aan de bovenstaande voorwaarden is voldaan of bij medische contra-indicaties. Het vaccin mag niet worden gebruikt bij bepaalde afweerstoornissen, tijdens zwangerschap of bij borstvoeding.
Risicogroepen en de rol van werkgevers
Vooral bedrijven die werknemers naar risicogebieden sturen, moeten zich bewust zijn van de gevaren en de nodige preventieve maatregelen treffen. Reizigers naar tropische en subtropische gebieden lopen het grootste risico, evenals medewerkers die vaak op buitenlandse locaties werken waar dengue endemisch is.
Risicogroepen
- vliegtuigpersoneel: Stewardessen, piloten en ander cabinepersoneel die regelmatig naar landen met een hoog risico vliegen, kunnen in aanraking komen met besmette muggen.
- zakenreizigers: Bedrijfsmedewerkers die voor hun werk naar denguegevoelige gebieden reizen, moeten goed geïnformeerd en voorbereid zijn om het risico op infectie te minimaliseren.
- humanitaire en ontwikkelingswerkers: Personen die in ontwikkelingslanden werken, lopen een verhoogd risico, vooral in gebieden met slechte sanitaire voorzieningen en hoge muggenpopulaties.
- bouw- en agrarisch personeel: Werknemers in de bouw- en landbouwsector die buiten werken in tropische gebieden, zijn extra kwetsbaar voor muggenbeten.
Preventieve maatregelen
Werkgevers kunnen diverse stappen ondernemen om hun personeel te beschermen:
- voorlichting en training: Informeer werknemers over de risico's van dengue en de symptomen van de ziekte. Voorzie hen van informatie over hoe ze zich kunnen beschermen tegen muggenbeten, zoals het dragen van lange mouwen en broeken en het gebruik van insectenwerende middelen.
- gezondheidsvoorzieningen: Zorg ervoor dat werknemers toegang hebben tot noodzakelijke gezondheidsvoorzieningen, zoals vaccinaties, als deze beschikbaar zijn, en medische zorg in geval van ziekte.
- beschermende kleding en middelen: Voorzie werknemers van geschikte beschermende kleding en insectenwerende middelen om het risico op muggenbeten te verminderen.
- desinfectiemaatregelen: Zorg voor desinfectie van transportmiddelen en werkplekken om de aanwezigheid van muggen te minimaliseren, vooral in gebieden waar dengue endemisch is.
Reageren op symptomen
Werkgevers moeten ook een plan hebben voor het geval een werknemer dengue-symptomen vertoont. Dit omvat:
- vroege diagnose en behandeling: Zorg ervoor dat werknemers snel toegang hebben tot medische tests en behandelingen om ernstige complicaties te voorkomen.
- ziekteverlof en repatriëring: Stel duidelijke richtlijnen op voor ziekteverlof en repatriëring van geïnfecteerde werknemers om verdere verspreiding van de ziekte te voorkomen.
Bewustwording en preventie zijn de sleutel om de verspreiding van dengue te beheersen en de gezondheid van werknemers te beschermen.
Meer in senTRAL:
Bronnen:
- Hoge Gezondheidsraad - Vaccinatie tegen dengue
Extra informatie:
