Elke stad en gemeente heeft een groot aantal vuilnisbakken op het openbaar domein uitstaan. Die zouden een belangrijk instrument moeten zijn in de niet-aflatende strijd voor minder zwerfvuil. Nochtans kan je er ook kritisch tegenover staan: waarom sleept iemand een vol colaflesje mee naar het park, maar moet het lege flesje zo nodig in een gemeentelijk recipiënt worden gedumpt? Bij gebrek aan statiegeld is er ook geen incentive om dit gedrag aan te passen en alles wat je mee bracht van thuis ook daar in het huisvuil (blauwe zak in dit geval) te droppen. Een aantal gemeenten en overheden is intussen in bosgebieden overstag gegaan: ze voeren een beleid waarbij de wandelaar expliciet wordt gevraagd enkel voetstappen achter te laten na het bezoek. Met resultaat.
De meeste lokale besturen zetten echter nog altijd onverminderd in op hun straatkorfjes, vuilnisbakjes, of zelfs ‘zingende’ supercontainers. Het is dan wel belangrijk om ze op de juiste locatie te plaatsen en de vullingsgraad actief op te volgen. Je wil immers geen werkman een dagelijkse inspectieronde laten doen bij 1.200 vuilnisbakjes terwijl slechts een kleine fractie na 24 uur alweer vol is.
Zo bestaan er vuilnisbakjes met een ingebouwde chip die automatisch een signaal geeft wanneer de maximum inhoud bereikt werd, maar die zijn bijzonder duur. Vuilnisbakken moeten ook aangepast worden in gemeenten met een diftar-systeem, anders krijg je daar het traditionele vullen ervan met kleine zakjes boordevol huisvuil. Dat is een vorm van sluikstorten en ontduiken van de geldende diftarregelingen.
Mooimakers gaat voor kleur
In 2020 organiseerde Mooimakers (het initiatief tegen zwerfvuil en sluikstorten van Fost+ en OVAM) in samenwerking met Color Navigator een studie rond het kleurengebruik bij vuilnisbakken. En daarvan is het eindrapport nu gepubliceerd.
De conclusie is duidelijk: mensen die niet snel een vuilnisbak vinden omdat die niet genoeg opvalt en opgaat in de omgeving, zijn geneigd hun afval op de grond te gooien. Belangrijk is dat de vuilnisbak opvalt door het juiste kleurgebruik, pictogrammen, of andere vormen van communicatie zoals een banner. De juiste kleur moet mensen stimuleren om de vuilnisbak juist te gebruiken. Uit het onderzoek blijkt dat grijs een geschikte basiskleur is voor vuilnisbakken omdat het een universeel toepasbare en neutrale kleur is, maar dat dit best aangevuld wordt met een contrasterende kleur.
Pictogrammen vergroten de duidelijkheid.
(illustratie: Mooimakers)
Bron: OVAM 
