De federale ministerraad heeft vandaag de nieuwe maatregelen rond de aanpak van langdurig zieken op de werkvloer afgeklopt. Langdurig zieke werknemers die niet meewerken aan een (geleidelijke) terugkeer naar de werkvloer, verliezen 2,5% van hun uitkering. Ook werkgevers met relatief veel langdurig zieke werknemers kunnen vanaf 2023 een financiële sanctie krijgen.
Vorige week nog verschenen de adviezen van de Nationale Arbeidsraad en de Hoge Raad voor Preventie en Bescherming over het nieuwe ontwerp-KB Re-integratie. Inhoudelijk waren de sociale partners grotendeels akkoord, maar over de voorgestelde sanctiemaatregelen waren de reacties duidelijk: ze geven een ronduit negatief advies, voor hen moeten de re-integratietrajecten een vrijwillig karakter behouden.
Het onderwerp “Responsabilisering werknemers en werkgevers in kader van arbeidsongeschiktheid (“terug naar werk”)” kwam op 13 mei op de federale ministerraad. De federale regering heeft gekozen voor de vlucht vooruit: de in oktober aangekondigde sancties zullen er toch komen.
De vragenlijst is niet vrijblijvend
Langdurig zieke werknemers krijgen na tien weken een vragenlijst. Op basis hiervan wordt onderzocht of een werkhervatting mogelijk zijn. Wie er niet in slaagt de vragenlijst correct in te vullen, zal hulp aangeboden krijgen door ‘terug-naar-werk-coördinatoren’ bij de ziekenfondsen. Maar wie hardnekkig blijft weigeren zal gesanctioneerd worden. Die mensen verliezen dan 2,5% van de uitkering die ze op dat moment krijgen. Van zodra ze wel meewerken, wordt weer de volledige uitkering gestort.
Bedrijven kunnen ook gesanctioneerd worden
Ook voor bedrijven met proportioneel veel langdurig zieken is er een sanctiemechanisme uitgewerkt. Bedrijven waar in de laatste vier kwartalen zeker drie werknemers zijn uitgevallen voor minstens twaalf maanden, én waarbij het aantal langdurig zieken drie keer hoger ligt dan het gemiddelde in de privé en twee keer hoger dan het gemiddelde in de eigen sector, krijgen in eerste instantie een verwittiging. Bedrijven worden wel twee kwartalen op voorhand verwittigd dat ze de kritieke drempels dreigen te overschrijden. Als er niets verandert, krijgen ze een boete ten bedrage van 0,625% van hun loonmassa. Dat geld zal gebruikt worden voor acties ter verbetering van de arbeidsomstandigheden. Het mechanisme is wel enkel van toepassing op ondernemingen met gemiddeld 50 personeelsleden en enkel de werknemers jonger dan 55 jaar met minstens drie jaar anciënniteit worden in rekening genomen. Volgens simulaties voldoen op dit moment ongeveer 190 bedrijven aan alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een sanctie, wat zou neerkomen op een kwartaalbijdrage van 1,275 miljoen euro. Het systeem gaat in vanaf dit najaar, zodat de eerste sancties vanaf het tweede kwartaal van 2023 opgelegd zullen worden.
Bron: VRTNWS
