Met preventie kan je niet vroeg genoeg beginnen. Ook de werknemers van morgen komen in het vizier van de huidige campagne van EU-OSHA ter preventie van spier- en skeletaandoeningen. Want het blijkt dat ook jongeren vaak toetreden tot de arbeidsmarkt met al bestaande MSA-problemen.
De campagne “Gezond werk: verlicht de last!” van het Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk (EU-OSHA) is ingedeeld in verschillende prioriteitsgebieden, die in de kijker komen via speciale communicatie- en promotiepakketten. Voorbeelden van tools en publicaties zijn verslagen, informatiebladen, infographics en casestudy’s.
Bij elk prioriteitsgebied komt een specifiek onderwerp met betrekking tot spier- en skeletaandoeningen in beeld. Momenteel richt de campagne zich op de bevordering van gezonde spieren en botten bij kinderen en jongeren. De reden hiervoor is dat aandoeningen aan het bewegingsapparaat (ofwel musculoskeletale aandoeningen - MSA) bij kinderen en adolescenten steeds meer optreden, en dat veel jongeren toetreden tot de arbeidsmarkt met reeds bestaande problemen van het bewegingsstelsel, die door werk kunnen verergeren.
Eén van de vele beschikbare campagnetools. (bron: EU-OSHA)
Overzicht prioriteitsgebieden van de campagne
Preventie. Risicobeoordeling en effectieve voorzorgsmaatregelen zijn essentieel om spier- en skeletaandoeningen op de werkplek te beheersen en te voorkomen. Het is waarschijnlijk niet mogelijk om alle risico’s weg te nemen, maar met eenvoudige maatregelen kunnen risicofactoren in verband met spier- en skeletaandoeningen worden beperkt en beheerd. Iedereen op de werkvloer moet worden betrokken bij het vaststellen van risico’s en het bedenken van manieren om deze te voorkomen.
Feiten en cijfers.Miljoenen werknemers in Europa hebben last van spier- en skeletaandoeningen (SSA’s). Welke gevolgen heeft dit voor werknemers en bedrijven? Volgens de Europese enquête naar arbeidsomstandigheden van 2015 geven ongeveer drie op de vijf werknemers aan, last te hebben van zo’n aandoening, waarbij rugpijn en pijn in de bovenste ledematen het meest worden genoemd. Spier- en skeletaandoeningen vormen een van de belangrijkste oorzaken van handicaps, ziekteverlof en vervroegde uittreding.
Chronische aandoeningen.Omgaan met chronische aandoeningen en revalidatie zijn essentieel om langdurig verzuim te voorkomen. Goede communicatie en participatieve risicobeoordeling zijn essentieel voor het vaststellen van iemands behoeften, het vinden van passende oplossingen en het beheren van SSA’s.
Zittend werk.Langdurig zitten op het werk vergroot de kans op SSA’s. Deze risico’s kunnen op de werkvloer worden beperkt door de inzet van ergonomische werkmiddelen, door fysieke activiteit te stimuleren, en door mensen aan te moedigen regelmatig van houding te veranderen. Om SSA’s te voorkomen is het essentieel om een combinatie van eenvoudige maatregelen te nemen die gericht zijn op de werkplek en de organisatie van het werk, in te spelen op psychosociale factoren, en werknemers bewust te maken van goede werkhoudingen en -praktijken.
Diversiteit van werknemers.Sommige groepen werknemers worden meer blootgesteld aan risico’s in verband met aandoeningen aan het bewegingsapparaat. Voor een doeltreffende beoordeling en preventie van deze risico’s is het cruciaal om rekening te houden met de diversiteit van werknemers. Alle werknemers moeten in gelijke mate worden beschermd tegen de risico’s die werkgerelateerde aandoeningen aan het bewegingsapparaat veroorzaken, ongeacht hun specifieke kenmerken of omstandigheden, en werkgevers zijn verplicht risicofactoren vast te stellen voor alle werknemers.
Toekomstige generaties.Bij kinderen en jongeren moet een levensloopbenadering worden gevolgd om aandoeningen aan het bewegingsapparaat aan te pakken. Dergelijke benadering kan meer inzicht geven in hoe en waarom deze aandoeningen zich in de loop van de tijd voordoen, en hoe de gezondheid van het bewegingsstelsel kan worden bevorderd. Als SSA’s bij kinderen en jongeren kunnen worden voorkomen, zal dit bijdragen tot een vermindering van de prevalentie ervan bij toekomstige werknemers, ongeacht hun leeftijd.
Psychosociale risico’s.Psychosociale risicofactoren, zoals een gebrek aan controle over taken, moeten bij het beheer van SSA’s in aanmerking genomen worden.
Thuiswerken.Thuiswerk biedt veel voordelen, maar houdt ook risico’s in. De combinatie van langdurig zitten met een ergonomisch slechte werkplek en sociale isolatie van collega’s kan gevolgen hebben voor de gezondheid van een werknemer, en kan bijdragen aan de ontwikkeling of verergering van SSA’s. Aandoeningen die verband houden met thuiswerken hebben vaak betrekking op de onderrug, nek, schouders, armen, handen en polsen.
Bronnen:
-Beswic
-EU-OSHA