Vanaf 28 november a.s. moeten werknemers of werkgevers die een beroep willen doen op medische overmacht een nieuwe procedure volgen. Deze procedure wordt losgekoppeld van het re-integratietraject voor arbeidsongeschikte werknemers.
De wet van 30 oktober 2022 houdende diverse bepalingen betreffende arbeidsongeschiktheid werd op 18 november gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Deze wet zal in werking treden op 28 november. Ze bevat drie arbeidsrechtelijke maatregelen met betrekking tot de arbeidsongeschiktheid van de werknemer wegens ziekte of ongeval:
- vrijstelling van het geneeskundig getuigschrift voor de eerste dag arbeidsongeschiktheid
- nieuwe procedure voor de beëindiging van de arbeidsovereenkomst wegens medische overmacht
- beperking van de neutralisatie van het gewaarborgd loon in geval van een gedeeltelijke werkhervatting tot een periode van 20 weken
In dit artikel ga ik enkel in op de tweede maatregel: de voorwaarden om een beroep te doen op medische overmacht om de arbeidsovereenkomst te beëindigen. Deze nieuwe procedure wordt losgekoppeld van het re-integratietraject (RIT) voor arbeidsongeschikte werknemers.
- Wanneer kan de procedure opgestart worden?
De werknemer moet minstens negen maanden arbeidsongeschikt zijn, en er mag geen re-integratietraject lopende zijn. Dit is zo opgezet om alle kansen te geven aan de wedertewerkstelling en re-integratie bij de huidige werkgever, al dan niet met aangepast of ander werk.
Als de werknemer het werk effectief hervat maar binnen de 14 dagen opnieuw hervalt, dan wordt dat niet gezien als een nieuwe periode van arbeidsongeschiktheid. Enkel wanneer de werknemer 14 dagen of langer opnieuw aan het werk was, moet men bij een nieuwe arbeidsongeschiktheid opnieuw van nul af aan beginnen tellen.
- Hoe verloopt de procedure?
Zowel de werknemer als de werkgever kan deze procedure opstarten. Ze moeten de kennisgeving aangetekend verzenden aan de andere partij en aan de preventieadviseur-arbeidsarts. De kennisgeving moet beschrijven dat er “de intentie is om na te gaan of het voor de werknemer definitief onmogelijk is om het overeengekomen werk te verrichten”.
Als de werkgever de procedure opstart, moet die in de kennisgeving ook vermelden dat de werknemer het recht heeft om de opstart van een re-integratietraject te vragen aan de preventieadviseur-arbeidsarts, en ook dat de werknemer zich tijdens deze procedure kan laten bijstaan door de vakbondsafvaardiging van de onderneming.
Na ontvangst van de kennisgeving moet de preventieadviseur-arbeidsarts een aantal stappen volgen die zijn opgenomen in een bijzondere procedure in de Codex over het welzijn op het werk. Zo moet hij/zij de werknemer uitnodigen voor een onderzoek dat ten vroegste tien kalenderdagen na de kennisgeving plaatsheeft, en indien nodig ook een onderzoek van de werkpost uitvoeren. De uitnodiging van de preventieadviseur-arbeidsarts moet melding maken van het recht van de werknemer om zich tijdens deze procedure te laten bijstaan door de vakbondsafvaardiging van de onderneming. Mits toestemming van de werknemer kan de preventieadviseur-arbeidsarts overleggen met de behandelend arts van de werknemer, de arts die het geneeskundig getuigschrift heeft opgemaakt, en/of de adviserend arts. Op basis hiervan gaat de preventieadviseur-arbeidsarts na of het voor de werknemer definitief onmogelijk is het overeengekomen werk te verrichten. Indien ja, dan moet de medische verantwoording voor deze vaststelling opgenomen worden in het gezondheidsdossier van de werknemer.
De preventieadviseur-arbeidsarts kan dus drie beslissingen nemen:
- definitief ongeschikt, MET vraag naar aangepast of ander werk (= opstart onderzoek of aangepast of ander werk voor de werknemer in de praktijk mogelijk is in de onderneming)
- definitief ongeschikt, ZONDER vraag naar aangepast of ander werk (= medische overmacht)
- niet definitief ongeschikt (= einde onderzoek zonder verder gevolg)
De preventieadviseur-arbeidsarts moet de beslissing uiterlijk binnen een termijn van drie maanden na ontvangst van de kennisgeving aangetekend verzenden aan de werknemer en aan de werkgever. De werknemer kan alsnog binnen 21 kalenderdagen (tellend vanaf de dag na ontvangst van de beslissing) in beroep gaan tegen een beslissing van definitieve ongeschiktheid. Ook kan de werknemer alsnog binnen de 7 kalenderdagen vragen om een onderzoek op te starten of aangepast of ander werk in de praktijk mogelijk is in de onderneming.
Indien de werknemer dit gevraagd heeft zal de werkgever vervolgens, overeenkomstig de voorwaarden en modaliteiten bepaald door preventieadviseur-arbeidsarts, onderzoeken of aangepast of ander werk voor de werknemer in de praktijk mogelijk is in de onderneming, en desgevallend een plan voorstellen aan de werknemer.
- Wanneer is een beëindiging wegens medische overmacht mogelijk?
In eerste instantie moet de preventieadviseur-arbeidsarts bevestigen dat de werknemer inderdaad definitief ongeschikt is voor het overeengekomen werk.
Ook moet de periode van beroep achter de rug zijn, of moet de beroepsprocedure bevestigen dat de werknemer inderdaad definitief ongeschikt is.
De arbeidsovereenkomst kan dan worden beëindigd wegens medische overmacht in de volgende gevallen (de hierboven beschreven beslissingen 1 en 2 van de preventieadviseur-arbeidsarts):
- de werknemer heeft niet gevraagd de mogelijkheden voor aangepast of ander werk te onderzoeken; of
- de werknemer heeft wel gevraagd om de mogelijkheden voor aangepast of ander werk te onderzoeken
-- maar de werkgever kan geen aangepast of ander werk aanbieden = motivatieverslag
-- en de werknemer heeft het door de werkgever aangeboden aangepast of ander werk = het plan, geweigerd
- Wat als de werknemer niet definitief ongeschikt is?
Wanneer in het kader van deze procedure niet kan worden vastgesteld dat het voor de werknemer definitief onmogelijk is om het overeengekomen werk te verrichten (de hierboven beschreven beslissing 3 van de preventieadviseur-arbeidsarts), dan eindigt deze procedure zonder gevolg.
Deze procedure kan vervolgens slechts opnieuw opgestart worden wanneer de werknemer opnieuw gedurende een termijn van 9 maanden ononderbroken arbeidsongeschikt is.
Meer informatie over deze regelgeving kan u terugvinden op de website van de FOD WASO, de zal worden aangepast vanaf de inwerkingtreding van deze maatregel.
Meer in senTRAL:
Bron: