Op 21 maart 2023 organiseerde Fireforum een webinar over de risico’s van oplaadbare Li-Ion-batterijen. Die zitten vandaag zowat overal: in laptops, elektrisch gereedschap, poetsmachines, elektrische fietsen, steps, brommers en auto’s… Hoe kunnen bedrijven op een praktische manier veilig omgaan met deze batterijen die steeds meer op de werkvloer verschijnen?
Bart Vanbever, ‘Senior Expert Fire Safety’ bij Agoria, presenteerde het webinar en stelde vast dat er nog geen consensusdocument of regel van goed vakmanschap bestaat voor het omgaan met oplaadbare Li-Ion-batterijen. Een soort van overkoepelende norm zou het voor bedrijven eenvoudiger maken om een betere brandveiligheid te realiseren. Want Li-Ion-batterijen kunnen wel degelijk ontploffen of in brand vliegen, en ze worden bovendien steeds groter om meer opslagcapaciteit te verpakken.
Alle elementen van de vuur-of branddriehoek (brandstof, zuurstof en energie) komen samen in zo’n batterij, en voorzichtigheid is dus geboden.
Hoe veilig omgaan met Li-Ion-batterijen?
1. Preventie
Batterijen en laders:
- gebruik alleen de originele oplader en bijhorende batterij
- laad op in een gecontroleerde omgeving (“onder toezicht”), op een onbrandbare ondergrond en zonder brandbaar materiaal in de buurt
- volledig opgeladen = oplader uittrekken
- in geval van beschadigde en defecte batterijen en laders (bv. na een val): niet meer gebruiken, wel tijdelijk bewaren op een veilige plek om ze daarna naar het recyclagepark te brengen
- stroomvoorziening:
- zorg ervoor dat stopcontacten niet overbelast geraken; onze stopcontacten zijn normaal gezien bruikbaar tot 16A, maar bij continue oplading mag de belasting niet meer bedragen dan 10A
- hou rekening met de gebruiksgrenzen van multistekkerblokken
- er bestaan tegenwoordig kasten (met individuele of gemeenschappelijke oplaadmogelijkheden) die kunnen worden aangesloten op het elektriciteitsnet: denk eraan om deze kasten op een goed overwogen locatie te installeren zodat ze bijvoorbeeld niet in de weg staan bij een eventuele evacuatie
- zorg ervoor dat de kasten afschakelbaar zijn, zowel automatisch (detectie) als manueel (noodstop)
2. Detectie
Zorg voor detectie van ontsnappende gassen (off gas) enerzijds, en van brand (in de praktijk: rook) anderzijds.
3. Beveiliging
Zoals hierboven al aangehaald moeten batterijen die worden opgeladen kunnen worden afgesloten van stroom (automatisch en manueel) wanneer er een probleem optreedt.
Zorg ervoor dat overslag of uitbreiding van brand voorkomen wordt: de batterijen moeten fysiek van elkaar gescheiden blijven en er moet rekening worden gehouden met de brandweerstand van bijvoorbeeld afscheidingswanden.
Zorg voor een goede ventilatie bij de oplaadpunten:
- probeer te zorgen voor natuurlijke ventilatie (weliswaar met in het achterhoofd de plaatsen waarheen geventileerd wordt in geval van brand)
- een systeem voor rook- en warmteafvoer is aangeraden
- mechanische ventilatie wordt dan weer afgeraden omdat er een explosie kan zijn ter hoogte van de ventilatie en omdat de temperaturen te hoog kunnen oplopen
Blussen:
- manueel kan met brandblussers of haspels; denk er wel aan dat batterijen niet zo maar “geblust en veilig” zijn; het is vooral belangrijk om de reactie te vertragen en blijvend te koelen
- automatisch blussen: sprinklers en watermist zijn een optie, waarbij die laatste de voorkeur geniet (kleinere druppels zorgen voor betere koeling en minder randschade); blusgassen en aërosolen worden ook gebruikt; de juiste keuze kan best worden besproken met een (externe) brandspecialist of met leveranciers
Aan het werk!
Ten slotte schetste het webinar een stappenplan om werk te maken van veilig opladen van batterijen in de organisatie:
1. Begin met een inventarisatie: om welke batterijen gaat het? Hoeveel zijn er? Waar en wanneer moeten ze worden opgeladen? …
2. Maak een concreet plan op waarbij u zeker aandacht besteedt aan volgende elementen:
- locatie: waar worden de batterijen best opgeladen?
- detectie van gas of rook: hoe zorg ik voor snelle detectie?
- stroomvoorziening van oplaadmogelijkheden
- scheiding tussen batterijen of groepen van batterijen
- hoe zorg ik voor ventilatie?
- blussen: wat is de beste oplossing?
3. Consulteer bij het plannen interne en externe partijen (bv. brandverzekeraar, brandweer).
4. Zorg voor een realisatie van de plannen (met gespecialiseerde partners en leveranciers).
5. Zorg ten slotte voor een goed beheer van alle elementen die betrokken zijn bij het veilig omgaan met oplaadbare Li-Ion-batterijen.
Meer in senTRAL:
Bron:
