Kan luisteren naar muziek op het werk een positieve bijdrage leveren aan individuele jobvoldoening en productiviteit op de werkvloer? En weegt dat dan op tegen eventuele veiligheidsrisico’s? Een Italiaans onderzoek licht een tipje van de sluier.
Er is nog niet veel onderzoek verricht naar de link tussen muziek enerzijds en kwaliteit van arbeid anderzijds. Vast staat dat muziek beluisteren tijdens het werk niet altijd onschuldig is:
- complexe muziek kan zorgen voor een toename van stresshormonen, die negatieve emoties oproepen en een negatieve impact hebben op aandacht en productiviteit
- muziek beluisteren tijdens complexe taken, waarbij veel moet worden nagedacht, kan negatieve gevolgen hebben
- muziek beluisteren zonder oortjes of koptelefoon kan negatieve gevolgen hebben op collega’s die worden blootgesteld aan muziek die ze niet aangenaam vinden
Italiaans onderzoek
De recente Italiaanse studie is beschreven in het tijdschrift Behavioral sciences. Ze onderzocht welke rol muziek speelt op individuele percepties van jobvoldoening en productiviteit. De effecten van drie vormen van muziekgebruik werden onderzocht:
- emotioneel muziekgebruik: de mate waarin luisteraars muziek gebruiken om positieve of negatieve gevoelens op te wekken
- cognitief of rationeel muziekgebruik: de mate waarin luisteraars muziek gebruiken voor intellectuele doeleinden (o.a. genieten van de technische aspecten van muziek)
- achtergrondmuziek: de mate waarin luisteraars muziek gebruiken om taken uit te voeren zonder afgeleid te worden
De studie bevroeg 244 deelnemers die muziek beluisterden tijdens het werk. De leeftijd van de deelnemers varieerde tussen 18 en 67 jaar, en er deden evenveel vrouwen als mannen mee. De meeste deelnemers (80,8%) werkten in de privésector, voltijds en meestal met een vast contract.
De opdeling in sectoren was als volgt:
- 61% dienstensector
- 18,6% bouwsector
- 8,2% opleiding en training
- 6,9% gezondheidszorg
- 5,2% kunst en entertainment
Resultaten
Alleen ‘emotioneel muziekgebruik’ heeft zowel directe als indirecte positieve effecten op jobvoldoening en productiviteit. Het genieten van de emoties die door muziek worden opgewekt, versterkt de individuele perceptie van jobvoldoening.
Bij cognitief of rationeel muziekgebruik is er geen verband gevonden met jobvoldoening en productiviteit. De verklaring: het beluisteren van meer ingewikkelde muziek (met aandacht voor technische en structurele aspecten) leidt te veel af van het uitvoeren van werktaken.
Achtergrondmuziek heeft een negatief effect op jobvoldoening en geen effect op productiviteit.
Muziek beluisteren tijdens het werk kan dus wel positief zijn en zorgen voor meer motivatie, en daarmee ook meer jobvoldoening en productiviteit.
Het kan ook zorgen voor een meer gepersonaliseerde en aangename werksituatie.
Maar alleen emotioneel muziekgebruik heeft positieve effecten. Bovendien is het vooral weggelegd voor medewerkers met een grote werkautonomie. In werkomgevingen met achtergrondmuziek zorgt dit juist voor minder jobvoldoening en zorgt het zeker niet voor meer productiviteit.
Meer in senTRAL:
Bronnen:
- CIEHF, "In tune with research", 20 april 2023
- Behavioral sciences, “Don’t Stop the Music, Please: The Relationship between Music Use at Work, Satisfaction, and Performance”, 24 december 2022
