Recent onderzoek, besproken in een webinar van de intersectorale raad voor preventie van chronische ziekten, heeft gekeken naar hoe fysieke activiteit op het werk de hartgezondheid van werknemers beïnvloedt. In dit artikel vatten we de belangrijkste punten van het webinar samen. We bespreken het verschil tussen lichaamsbeweging in de vrije tijd en op het werk, en hoe dit de hartgezondheid en andere gezondheidsaspecten kan beïnvloeden. Ook benadrukken we het belang van het type lichamelijke activiteit in huidig en toekomstig onderzoek, voor de gezondheid van iedereen, inclusief mensen met hart- en vaatziekten, en diegenen met een zittend of fysiek actief beroep, ook tijdens zwangerschap.
Wat houdt lichamelijke activiteit in?
Actief zijn is goed voor de gezondheid. Volgens internationale richtlijnen moeten volwassenen wekelijks minstens 150 minuten matig intensief bewegen voor significante gezondheidsvoordelen. Deze richtlijnen beschouwen alle soorten lichaamsbeweging, ongeacht waar deze plaatsvindt, als nuttig. Recent onderzoek naar de gezondheidsvoordelen en -risico's van lichaamsbeweging op het werk kan helpen bij het ontwikkelen van toekomstige richtlijnen.
Er zijn vier domeinen van lichaamsbeweging:
- Vrijetijdsactiviteit: Dit is lichaamsbeweging die men naar eigen keuze doet buiten werktijd, zoals sporten, wandelen, en spelletjes.
- Huishoudelijke activiteit: Activiteiten zoals koken, schoonmaken, klussen, tuinieren.
- Beweging voor vervoer: Bijvoorbeeld lopen naar de winkel of fietsen naar een park.
- Fysieke activiteit op het werk: Bijvoorbeeld schappen vullen, met gereedschap werken, of pakjes afleveren.
Wat houdt de gezondheidsparadox van fysieke activiteit in?
De meest recente richtlijnen voor lichaamsbeweging, gepubliceerd in 2018, bieden inzichten in de voordelen van lichaamsbeweging. Recente studies tonen aan dat lichamelijke activiteit op het werk anders kan uitpakken voor de gezondheid dan andere soorten beweging. Waar vrijetijdsbeweging over het algemeen gezond is, kan lichamelijke inspanning op het werk negatief zijn voor de gezondheid, vooral voor het hart en de bloedvaten. Dit verschil staat bekend als de gezondheidsparadox van fysieke activiteit.
Afbeelding: Voorgestelde mechanismen van de gezondheidsparadox van fysieke activiteit. Bron: Webinar CDC.
Wat zijn de mogelijke gezondheidsrisico's van lichamelijke activiteit op het werk?
Mannen die veel fysiek werk doen, hebben 18% meer kans op vroegtijdig overlijden vergeleken met mannen die weinig fysiek werk doen. Fysiek zwaar werk verhoogt het risico op hart- en vaatziekten met 24%, terwijl vrijetijdsbeweging dit risico met 34% vermindert. Banen waarbij vooral gestaan wordt, verdubbelen het risico op hartaandoeningen vergeleken met zittend werk.
Deze resultaten wijzen erop dat veel bewegen op het werk en lang staan het risico op hart- en vaatziekten en overlijden kunnen verhogen. Het is nog onduidelijk of er verschillen zijn in gezondheidsrisico's tussen mannen en vrouwen; dit moet verder onderzocht worden.
Onderzoekers kunnen overwegen:
- Een onderscheid te maken tussen lichamelijke activiteit op het werk en in de vrije tijd.
- Niet “zitten” en “staan” samen te voegen in één categorie. Indien mogelijk moet “staan” apart geanalyseerd worden.
- Te differentiëren tussen de effecten van routinematige fysieke inspanning op het werk en die van incidentele intensieve inspanning, zoals bij brandweerlieden.
Waarom kan fysieke activiteit op het werk schadelijk zijn voor de gezondheid?
Wetenschappers begrijpen nog niet volledig waarom bepaalde lichamelijke activiteiten op het werk een hoger risico op hartziekten en vroegtijdig overlijden kunnen veroorzaken. Er zijn echter enkele mogelijke redenen voorgesteld:
- Verhoogde risicofactoren voor hartziekten: Bepaalde beroepen, zoals in de horeca of detailhandel, kunnen fysieke activiteiten bevatten die ofwel te licht of te langdurig zijn om de cardiovasculaire gezondheid te verbeteren. Dit kan leiden tot constant verhoogde hartslag en bloeddruk, wat negatief kan uitpakken voor de gezondheid. Ook kan langdurige, intensieve lichamelijke arbeid zonder voldoende hersteltijd leiden tot ontstekingen in het lichaam, wat ook schadelijk kan zijn.
- Banen met hoge eisen en weinig controle kunnen stressvol zijn: Het ervaren van weinig controle over fysieke taken, gecombineerd met hoge werkdruk of onvoldoende beloning, kan leiden tot verhoogde werkstress. Dit kan de negatieve impact van fysieke inspanning op de hartgezondheid verergeren.
Verder onderzoek is nodig om deze theorieën te bevestigen. In de tussentijd kunnen werkgevers overwegen de cardiovasculaire gezondheid van werknemers te bevorderen door een evenwichtige benadering van lichamelijke inspanning op het werk, zoals het goed beheren van rusttijden en het stimuleren van matig intensieve activiteiten buiten het werk.
Hoe beïnvloedt fysieke activiteit op het werk de gezondheid tijdens de zwangerschap?
Lichamelijke activiteit in de vrije tijd is bewezen gezond tijdens en na de zwangerschap. Zwangere personen wordt geadviseerd om minstens 150 minuten per week matig intensief te bewegen, maar ze moeten hun zorgverlener raadplegen voor persoonlijk advies. Onderzoek toont aan dat sommige soorten lichamelijke activiteit op het werk tijdens de zwangerschap schadelijk kunnen zijn.
Meer dan de helft van de Amerikaanse vrouwen werkt voltijds tijdens de zwangerschap, waarbij fysieke activiteit op het werk vaak een groot deel van hun totale beweging uitmaakt. Studies suggereren dat bepaalde werkgerelateerde fysieke activiteiten, zoals lang staan of zware voorwerpen tillen, kunnen leiden tot gezondheidsproblemen voor de moeder en negatieve zwangerschapsuitkomsten, zoals beperkende bekkenpijn, hypertensie, zwangerschapsvergiftiging, miskramen en vroeggeboorte.
Er is minder bewijs voor de impact van werkgerelateerde fysieke activiteit op cardiovasculaire uitkomsten zoals hypertensieve aandoeningen en zwangerschapsvergiftiging. Recent onderzoek onder zwangere werknemers toont aan dat lichamelijke activiteit op het werk geassocieerd is met hogere niveaus van ontstekingsmarkers, die een rol kunnen spelen bij de ontwikkeling van hartziekten, terwijl vrijetijdsactiviteit juist geassocieerd is met lagere niveaus van deze markers.
Conclusie
Er is meer onderzoek nodig naar de relatie tussen fysieke activiteit op het werk en gezondheid bij de beroepsbevolking in het algemeen, waaronder zwangere en oudere werknemers die mogelijk meer vatbaar zijn voor nadelige gezondheidseffecten. De gezondheidsparadox van fysieke activiteit is dan ook een onderwerp dat extra aandacht verdient en dat mogelijk verder onderzocht moet worden in het volgende ontwikkelingsproces van richtlijnen voor fysieke activiteit.
Meer in senTRAL:
Bronnen:
- CDC - Is Occupational Physical Activity Harmful to Health?
- CDC - Webinar “Physical Activity Paradox and Workers’ Cardiovascular Health”
