Op 5 maart l.l. ondertekenden 33 partners een ‘Convenant Duurzame Stedelijke Logistiek’ in Mechelen. Daarmee engageerden overheid en bedrijven zich om tegen 2030 op een duurzame manier in de stad te leveren of beleverd te worden.
Elektrische bestelwagens rijden al langer rond in Vlaanderen, maar een elektrische koelvrachtwagen van 44 ton is toch nog een uitzondering. Op 5 maart kwam zo’n volledig batterij-elektrische vrachtwagen voor het eerst de Mechelse Colruyt-winkel bevoorraden. Bij de introductie van het convenant toonde ook VPD in Mechelen de mogelijkheden van zijn elektrische stadsvrachtwagens voor meubels en elektronica.
(foto: Departement Mobiliteit en Openbare Werken)
De demonstratie van Colruyt Group en VPD moest het potentieel van zero-emissiedistributie in stedelijke gebieden aantonen, maar de uitdagingen zijn niet beperkt tot de voertuigen.
Een derde minder luchtvervuiling
Samen werk maken van duurzame stadslogistiek is het doel van het ‘VIAVIA’-project van de Vlaamse overheid, wat staat voor "Vrachtvervoer Aanpassen en Vergroenen via een Integrale Aanpak”. Stedelijke logistiek draagt immers nog veel bij aan de luchtvervuiling, en de explosieve groei van thuisbezorging en pakjesleveringen sinds de corona-lockdowns maakt dat probleem alleen maar urgenter. Het gaat ook niet alleen om pakjesdiensten; voor afvalophaling en het beleveren van supermarkten of bouwwerven zoeken dagelijks zware dieselvrachtwagens hun weg door woonstraten en vaak onaangepaste stedelijke infrastructuur. Van de CO2-uitstoot in steden die veroorzaakt wordt door transport, wordt minstens een kwart toegeschreven aan goederenvervoer en diensten. Voor andere emissies zoals stikstofoxiden en fijn stof loopt dat op tot 30% of zelfs 50%. Het belangrijkste doel van VIAVIA is dan ook deze luchtvervuiling aan de bron aan te pakken.
VIAVIA moet meer algemeen het goederenvervoer over de weg, het water en in de lucht verduurzamen en een modal shift bewerkstelligen naar water en spoor voor relevante goederenstromen. Het project werd in maart 2023 opgestart door de Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken en het brengt de academische wereld, de privésector en lokale besturen samen. Het uiteindelijke doel is om alle nodige hefbomen op het gebied van wetgeving en beleid in te zetten om de transitie naar zero-emissie te kunnen realiseren.
Mechelen pioniert
In dat VIAVIA-kader werd een ‘Taskforce Duurzame Stadslogistiek’ opgezet: een samenwerking tussen de stad Mechelen, VIL, de Universiteit Antwerpen, Colruyt Group, VPD, DHL Express en het Departement Mobiliteit en Openbare Werken. Die gaat nu analyseren wat er allemaal nodig is op verschillende vlakken om duurzame stedelijke distributie met elektrische bestel- of vrachtwagens te realiseren. Dit moet ook de logistieke sector en steden en bedrijven stimuleren om aan de slag te gaan met de zero-emissiemogelijkheden die er vandaag al zijn. De focus ligt op duurzame belevering van retailgoederen, standaardtransport, pakjes, afval en bouwmateriaal. Er zullen dus in nog meer Vlaamse steden projecten rond duurzame logistiek gelanceerd worden. “We delen best practices met lokale overheden en bedrijven,” belooft professor Roel Gevaers van de Antwerpse universiteit en voorzitter van de taskforce. ”We kijken hierbij niet enkel naar de kleinere pakketvolumes, maar ook naar grote volumes zoals in de (gekoelde) retailsector of de meubelindustrie.”
Van haar kant wil de Vlaamse overheid via beleidsinitiatieven en het opmaken van een gedragen regelgeving de logistieke sector en de lokale besturen ondersteunen bij het verduurzamen van stedelijke logistiek. In februari keurde de Vlaamse regering ook een besluit principieel goed waardoor emissievrije voertuigen binnenkort meer ton kunnen vervoeren.” De Vlaamse ‘Green Deal duurzame stedelijke logistiek’ loopt al langer, en er zijn ook Vlaamse subsidies. Vanuit het Vlaams Klimaatfonds was er vorig jaar een call voor steun aan laadinfrastructuur voor elektrische vrachtvoertuigen, bussen en stedelijke logistiek.
De Mechelse schepen van Mobiliteit duidde het initiatief in het stedelijk beleid dat fietslogistiek en elektrische belevering stimuleert via een systeem van cityhubs. “We streven naar een duurzame goederenbelevering zonder aan efficiëntie voor de handelaars in te boeten. Heel concreet willen we minder gereden kilometers, minder uitstoot en meer bundeling van goederen.”
Privé-partners
“Colruyt Group heeft zich de ambitie gesteld om tegen 2035 alle kilometers die we met ons vrachtvervoer afleggen zero-emissie te maken,” zei directeur supply chain Koen De Vos. “We gaan daarbij voor duurzaamheid en veiligheid met zo min mogelijk negatieve impact op de leefbaarheid in steden. We zijn vandaag volop aan het testen met zero-emissievoertuigen, ook in stedelijke context, maar botsen daar op enkele fundamentele uitdagingen. De huidige wetgeving over maten en gewichten laat ons bijvoorbeeld nog niet toe om een identieke lading zero-emissie te vervoeren zoals bij conventionele vrachtwagens. Ook de financiële haalbaarheid van de transitie naar zero-emissie is nog uitdagend. We verwelkomen dan ook de steunopportuniteiten die de Vlaamse regering voorziet. We voelen echter dat er nog meer inspanningen nodig zijn om het hele ecosysteem mee te krijgen, om samen de noodzakelijke transitie te kunnen maken.”
Steven De Bruyn, CEO van VPD, verklaarde dat reeds 30% van hun leveringen door batterij-elektrische voertuigen worden uitgevoerd. “We spannen ons maximaal in om tegen 2030 volledig emissievrij de stad binnen te rijden. We streven ernaar een voortrekkersrol te spelen in de transitie naar een milieuvriendelijker en efficiënter vrachtvervoer.”
Meer in senTRAL:
Bron:
- Vlaamse overheid, Departement Mobiliteit en Openbare Werken
Extra informatie:
