Vraag over het gebruik
Andere vraag

Interesse?

Wenst u meer nieuws, praktische informatie en wetgeving over welzijn op het werk, milieu en arbeidsgeneeskunde?

Let op: het tekenseizoen is opnieuw begonnen - Controleer op teken

Nieuws - 16/04/2024
-
Auteur(s): 
Edelhart Kempeneers


Met de komst van de lente start ook het nieuwe tekenseizoen. Dit brengt een verhoogd risico op tekenbeten met zich mee, een belangrijk aandachtspunt voor preventieadviseurs. Sciensano, in samenwerking met het Departement Zorg, stimuleert de melding van tekenbeten via het burgerwetenschapsplatform “TekenNet”. Dit platform helpt bij het monitoren van tekenbeten binnen de Belgische bevolking, zowel geografisch als over tijd.
Risico's van tekenbeten: Lyme-borreliose
Jaarlijks worden er in België bijna 10.000 tekenbeten geregistreerd. Ondanks dat veel tekenbeten onschuldig lijken, kan een beet van een teek die besmet is met Borrelia burgdorferi leiden tot de ziekte van Lyme. Deze ziekte kan ernstige symptomen veroorzaken, waaronder huidverkleuring, koorts, en spier- en gewrichtsklachten, en kan chronisch worden indien niet tijdig behandeld. Het verwijderen van een teek binnen 12 tot 24 uur is essentieel om het risico op infectie te minimaliseren.



Aantal meldingen van tekenbeten in België in het afgelopen jaar (meldingen sinds april 2023) (bron:Tekennet).
Geografische en seizoensgebonden verspreiding van tekenbeten
Hoewel tekenbeten het hele jaar kunnen voorkomen, loopt het tekenseizoen van maart tot oktober, met een piek tussen mei en juli. In 2023 werd een stijging in het aantal gemelde tekenbeten waargenomen ten opzichte van het jaar ervoor, hoewel de cijfers nog steeds lager zijn dan het gemiddelde van voorgaande jaren. In 2023 werden 5.896 tekenbeten gemeld via TekenNet, met een hogere incidentie in Vlaanderen dan in Wallonië.



Aantal gemelde tekenbeten op een individu per provincie en per regio, uitgedrukt in absoluut aantal en per 100.000 inwoners, januari tot en met december 2023 en vergelijking met gemiddelde aantal tekenbeten per 100.000 inwoners gerapporteerd in de periode 2016 tot en met 2022 (bron: Sciensano).


Het Agentschap Zorg en Gezondheid heeft een tekenrisicokaart gemaakt met de risicoklasse per gemeente, en met preventieve maatregelen en richtlijnen per risicoklasse, beschikbaar via posters en fiches. Deze zijn nuttig voor zowel interne als externe communicatie omtrent tekenpreventie.
Handelwijze bij een tekenbeet
Bij een tekenbeet is het belangrijk deze te registreren en te melden via TekenNet. De teek dient voorzichtig en correct verwijderd te worden, zonder draaien of knijpen, en zeker niet met irriterende stoffen. De betrokken persoon moet vervolgens een maand lang gemonitord worden voor symptomen zoals huidverkleuring of griepachtige verschijnselen. Bij dergelijke symptomen is een bezoek aan de huisarts en melding van de beet als beroepsziekte aan te raden. Meer concrete richtlijnen zijn terug te vinden in onze toolbox (zie onderaan).
Lyme-borreliose als beroepsziekte: risico's en erkenning
Tinne Lernout van Sciensano behandelde op een studiedag van Fedris de ziekte van Lyme. Personen die beroepsmatig actief zijn in gebieden waar de Ixodes ricinus teek voorkomt, zoals boswachters en groenarbeiders, lopen een verhoogd risico op tekenbeten en daarmee op infecties met Borrelia burgdorferi (Bb), de bacterie die Lyme-borreliose (LB) veroorzaakt. De erkenning van LB als beroepsziekte is echter complex, aangezien de symptomen van deze infectie vaak overlappen met die van andere aandoeningen en het ziekteverloop onvoorspelbaar kan zijn. Voor de diagnose en erkenning als beroepsziekte is een grondige evaluatie vereist, inclusief een uitgebreide anamnese en specifieke klinische tekenen die wijzen op LB, naast een zorgvuldige interpretatie van aanvullende tests.

Dia uit de presentatie van Tinne Lernout (bron: Fedris).

Wat betreft de schadeposten vergoedt Fedris de eigen bijdrage van de gezondheidszorg die gedekt wordt door de verplichte ziekte- en invaliditeitsverzekering. Bij tijdelijke arbeidsongeschiktheid door LB worden de betrokken personen financieel ondersteund. Hoewel LB effectief met antibiotica behandeld kan worden en zelden leidt tot blijvende arbeidsongeschiktheid, moet elk geval individueel beoordeeld worden. Dit benadrukt de noodzaak van een zorgvuldige en persoonlijke aanpak in de behandeling en erkenning van LB als beroepsziekte, gezien het complexe karakter van de aandoening.

Door bewustwording en de juiste preventiemaatregelen kunnen tekenbeten en de gevolgen ervan effectief worden beperkt. Het beschikbaar stellen van informatiematerialen en tekenverwijderaars op werkplekken is een proactieve stap in de bescherming tegen teken. Zorg ervoor dat u de TekenNet-app downloadt om bij te dragen aan de monitoring en preventie van tekenbeten.


Meer in senTRAL:
Bronnen:
  • Sciensano - Met de start van de lente, komt ook het tekenseizoen er weer aan: doe de tekencheck
  • Agentschap Zorg & Gezondheid - Tekenbeten
  • Fedris - Publicaties: Presentaties