In een recente zitting van 30 april 2024 heeft de Nationale Arbeidsraad (NAR) advies nr. 2.418 geformuleerd, dat een diepgaande benadering biedt voor het collectief beheer van ziektepreventie en re-integratie op de werkplek. Dit advies richt zich niet alleen op de urgente behoefte aan effectieve preventiestrategieën, maar benadrukt ook het belang van een vlotte re-integratie van langdurig zieken in het arbeidsproces.
Wat is de NAR?
De NAR, of Nationale Arbeidsraad, is een belangrijk Belgisch overleg- en adviesorgaan op het gebied van werkgelegenheid en arbeidsvoorwaarden. Deze raad bestaat uit vertegenwoordigers van werkgevers- en werknemersorganisaties; de sociale partners. Samen bespreken zij kwesties die van belang zijn voor de arbeidsmarkt en geven zij advies aan de overheid over een breed scala aan onderwerpen, zoals arbeidswetgeving, sociale zekerheid, en arbeidsomstandigheden. De adviezen van de NAR zijn vaak van invloed op de vormgeving van het Belgische arbeidsbeleid. De raad kan zowel op verzoek van de regering als op eigen initiatief advies uitbrengen.
Preventiestrategieën: De basis van duurzame werkplekken
De NAR legt in een nieuw advies over het proces van de vrijwillige terugkeer naar werk van personen met een gezondheidsprobleem en een collectief preventie- en re-integratiebeleid de nadruk op preventie als fundament voor gezonde en veilige werkplekken. Door vroegtijdig interventies te initiëren en de werkomgeving proactief aan te passen, kunnen veel gezondheidsproblemen worden voorkomen. Dit vereist een holistische benadering waarbij alle betrokken partijen – van werkgevers tot werknemers, van preventieadviseurs tot arbeidsartsen – samenwerken om risico's te identificeren en aan te pakken.
Vroegtijdige interventie: Essentieel voor succesvolle re-integratie
Het advies beklemtoont het belang van tijdige actie. Door onmiddellijk na het herkennen van een gezondheidsprobleem in te grijpen, verbeteren de kansen op succesvolle re-integratie aanzienlijk. De aanpak omvat het initiëren van informele trajecten (zoals via bezoeken voorafgaand aan de werkhervatting of “gewone” werkhervattingsonderzoeken) die kunnen leiden tot een vlottere terugkeer naar de werkplek zonder de druk van formele procedures.
Vrijwillige deelname en individuele aanpak
Een ander kritiek punt in het advies is het vrijwillige karakter van de re-integratieprocessen. Werknemers mogen niet worden gedwongen terug te keren naar werk, maar moeten worden ondersteund in hun wens om weer aan de slag te gaan wanneer zij daar klaar voor zijn. Dit vereist flexibiliteit en begrip van de werkgever, maar ook een duidelijk kader waarin werknemers zonder druk kunnen werken aan hun herstel.
Aanpakken van structurele uitdagingen
De NAR identificeert meerdere structurele hindernissen die moeten worden overwonnen om effectieve preventie en re-integratie te waarborgen. Dit omvat de verbetering van de samenwerking tussen federale en regionale overheden, en het waarborgen van adequate ondersteuning en opleiding voor preventieadviseurs-arbeidsartsen. Ook is het noodzakelijk dat er betere communicatiemiddelen komen, zoals het TRIO-platform voor uitwisseling van informatie tussen medische professionals.
Acties voor de toekomst
Tot slot stelt de NAR een lijst voor met concrete acties die de overheid zou moeten ondernemen om de preventie en re-integratie van arbeidsongeschikte personen te verbeteren. Deze omvatten het optimaliseren van bestaande maatregelen, het vereenvoudigen van de interactie tussen preventie en re-integratie, en het investeren in opleiding en bewustwording rond deze thema’s. Er wordt hierbij ook een centrale coördinerende rol voorzien voor de arbeidsarts, die in overleg met de curatieve sector en de werkgever, op basis van data en inhoudelijk advies het collectief preventie- en re-integratiebeleid moet versterken.
Deze aanbevelingen van de NAR zijn van belang om de gezondheid op de werkplek te bevorderen en om een ondersteunende omgeving te creëren waarin alle werknemers, ongeacht hun gezondheidstoestand, kunnen blijven bijdragen aan de economie en hun eigen welzijn.
Meer in senTRAL:
Bronnen:
- Nationale Arbeidsraad - Advies 2418 van 30.04.2024
