De vooruitgang in AI, robotica en in neuro-elektronica is ook goed nieuws voor mensen met een fysieke handicap of werknemers die veel zwaar werk moeten verrichten.
Een werkneemster van een Franse Renault-fabriek aan het werk met een exoskelet. ©AFP
Terwijl veel media-aandacht en miljarden dollars gaan naar humanoïde robots, blijft een aanverwant domein - de ontwikkeling van prothesen en exoskeletten - een onderbelicht fenomeen. Nochtans worden ook daar grote stappen vooruit gezet.
‘De uitdagingen zijn grotendeels dezelfde. De kern zit in energiezuinige, lichte en efficiënte hardware. En net als een robot moet een prothese of exoskelet vlot kunnen omgaan met onverwachte bewegingen’, zegt Lennert Vierendeels, die zijn onderzoeksjob bij het VUB-roboticalab BruBotics inruilde voor het ondernemersbestaan. Met zijn spin-off Huskk wil hij geavanceerde exoskeletten op de markt brengen, die het werk letterlijk lichter moeten maken voor werknemers met een fysiek belastend beroep.
Voetprothese
Het VUB-lab leverde eerder al een andere spin-off af: Axiles Bionics, opgericht door Pierre Cherelle, brengt een voetprothese op de markt die veel natuurlijker aanvoelt dan klassieke protheses. Het belangrijkste geheim zit in het enkelgewricht, dat dankzij de combinatie van een veer en een elektromotor in staat is om snel grote vermogens te leveren. Zo imiteert de kunstvoet de veerkracht van een menselijke voet. Hij bevat ook een stukje AI-software die helpt te herkennen welke beweging de drager precies wil maken, zodat de voet zich daaraan aanpast.
‘Die intentiedetectie is een belangrijk element in nieuwe generaties protheses’, zegt Vierendeels. ‘Het is een combinatie van slimme sensoren en data en AI. Idealiter kunnen we een rechtstreekse connectie maken met het brein, maar vandaag zit daar nog te veel ruis op. We werken samen met het onderzoekscentrum Imec wel aan sensoren die helpen bij intentiedetectie.’
Exoskeletten
Eenzelfde soort technologie wordt gebruikt in een nieuwe generatie exoskeletten. Dat zijn draagbare frames die mensen ondersteunen bij belastende taken, of die kunnen helpen bij de revalidatie na een ongeval.
Ook hier is het comfort van de drager erg belangrijk. Werknemers die een skelet als hinderlijk ervaren, zullen het al snel aan de kant laten liggen. De technologie kan nochtans helpen om mensen niet alleen productiever te maken, maar ook om letsels te vermijden en de kosten van absenteïsme en verzekeringsclaims voor bedrijven terug te dringen.
‘Er bestaan al heel wat passieve systemen voor statische toepassingen. Nu komen er ook pakken aan waarmee je verschillende taken kan doen’, zegt Vierendeels. Met zijn start-up Huskk wil hij in eerste instantie een pak voor logistieke werknemers op de markt brengen. ’In die sector tillen werknemers soms tot 10 ton per dag. Een steun voor de rug kan daar een wereld van verschil maken.’
Swissport
bagageafhandelaar Swissport is een van de bedrijven die nagaan of hun werknemers geholpen worden met een ‘robotpak’. ‘Sinds vorig jaar testen we exoskeletten met een groep werknemers in de luchthavens van Brussel en Luik’, zegt het bedrijf. ‘Volgens de eerste indicatieve resultaten kunnen we 80 procent van de ongevallen en afwezigheden vermijden die te maken hebben met het heffen van zware gewichten en met rugproblemen.’ Eind dit jaar loopt de proefperiode af, waarna Swissport beslist of de exoskeletten breder worden ingezet.
Niet onbelangrijk is dat ook de prijzen van de pakken flink aan het zakken zijn. ‘Enkele jaren geleden betaalde je voor een exoskelet tot 50.000 euro, vandaag gaat het richting 10.000 euro. Met Huskk willen we daar nog onder gaan’, zegt Vierendeels, die nog op zoek is naar 3 à 4 miljoen euro financiering voor zijn start-up.
Meer in senTRAL:
Bron:
