Geluid is de meest storende factor in de leefomgeving van Vlamingen. Dat blijkt uit de Burgerbevraging Leefomgevingskwaliteit Vlaanderen (BLV). Het Departement Omgeving ondervroeg hiervoor in het najaar van 2023 7500 Vlamingen tussen 17 en 85 jaar. Meer dan een derde van de respondenten gaf geluid op als meest storende factor, gevolgd door geur, licht en (slag) schaduw. Drie op vier Vlamingen zegt wel tevreden te zijn over zijn of haar buurt.
De BLV peilt naar de hinder die de Vlaming ondervindt van geluid, geur, licht en (slag)schaduw. Bijna 36% van de Vlamingen geeft aan last te hebben van geluidshinder in en om zijn woning. Daarna volgen geurhinder (12,7%), lichthinder (6,5%) en (slag)schaduw (3,4%).
Wegverkeer grootste bron van geluidshinder
Net zoals bij andere bevragingen, zoals bv. voor het burgerwetenschapsproject De Oorzaak, blijkt wegverkeer de grootste bron van geluidshinder te vormen in Vlaanderen. Bijna 30% van de bevraagden heeft hier last van.
Personenwagens, vrachtwagens en de groep brommers/scooters/motoren/quads zijn de voertuigen die de meeste geluidshinder veroorzaken. Ongeveer een kwart van de Vlamingen ondervindt hier last van. Opvallend is het relatief hoge aandeel mensen dat zegt gestoord te worden door sirenes van urgentievoertuigen (10,7%) en van tractoren op de openbare weg (11,4%).
Ander belangrijke bronnen van geluidshinder zijn burenlawaai (16%) en bouw- en sloopwerkzaamheden (14,4%). Wat opvalt is dat de ergernis over burenlawaai erg hoog is. Bij buren storen vooral de huisdieren, machines voor tuinonderhoud en doe-het-zelfactiviteiten.
De bronnen van geluidshinder die het vaakst worden genoemd, zijn mogelijk te verklaren door enkele factoren:
- De filezwaarte in Vlaanderen bereikte sinds juli 2023 nieuwe recordhoogten, zo tonen cijfers van het Vlaams Verkeerscentrum. Om files te omzeilen, gebruikten chauffeurs gps-apps die meer sluipverkeer veroorzaken. Daardoor worden woonwijken of -linten waar voorheen weinig verkeer was, drukker;
- wegverkeer en bijhorende gezondheidseffecten krijgen meer media-aandacht, wat een groeiend bewustzijn en toenemende bezorgdheid bij burgers teweegbrengt;
- toename van thuiswerk sinds de coronacrisis heeft mogelijk de nood aan stilte en rust rondom de woning verhoogd, waardoor de Vlamingen de afgelopen jaren geluidsgevoeliger zijn geworden;
- uit cijfers van het Federaal Planbureau blijkt dat de werkgelegenheid in de bouwsector tussen 2018 en 2023 is gegroeid, wat een mogelijke verklaring kan zijn voor de geluidshinder door bouw -en sloopwerkzaamheden.
Geur en licht bij de buren
Zowel wat betreft geur als licht ondervindt de Vlaming de meeste hinder door activiteiten van zijn buren, respectievelijk 6% en 2,1%. Geurhinder vanwege wegverkeer blijft beperkt (3,6 %). Zero-emissievervoer kan hierbij een rol spelen.
De belangrijkste bron van geurhinder door buren is rook uit de schoorsteen (4,7%). De meeste lichthinder komt van verlichting in tuinen en op opritten van buren, 2,1% van de Vlamingen geeft aan hiervan tamelijk tot extreem last van te hebben. Lichthinder door verlichting van gemeente- en gewestwegen wordt slechts in 1,9% van de gevallen genoemd.
3 op 4 Vlamingen tevreden over buurt
Toch is bijna 74% van de bevraagden tevreden over zijn buurt. Een hoge tevredenheid hangt nauw samen met de aanwezigheid van plekken om tot rust te komen, genoeg winkels voor dagelijkse boodschappen en groen in de buurt. Mensen zijn ook tevredener over hun buurt als ze vanuit hun woning zicht hebben op water, groen of een erf.
Onderzoek
Het is niet de eerste keer dat het Departement Omgeving een bevraging uitvoert om het beleid inzake leefomgevingskwaliteit te ondersteunen. Er zijn al bevragingen naar geluids-, geur- en lichthinder bij de Vlaamse bevolking sinds 2000. Maar omdat de aard en het tijdstip van de bevraging in 2023 sterk werd aangepast, kunnen de resultaten niet vergeleken worden met voorgaande onderzoeken.
Bron:
Meer op senTRAL:
